در دوران حکومت حضرت علي (علیه السلام) جوّ ناسالمي توسط خلفاي پيشين فراهم شده بود و در جامعه بسياري از بدعت ها جاي سنت ها را گرفته بود و بسياري از حقايق اسلامي دستخوش تغيير شده بود.
این جوّ تا آن حد ناسالم شده بود که امکان بسیاری از اصلاحات برای حضرت علی (علیه السلام) وجود نداشت. آن حضرت احساس نمود که اگر بخواهد همه ی ناهمواري هاي گذشته را اصلاح نمايد و بدعت ها را برگرداند جامعه آن روز تاب تحمل آن را ندارند.به عنوان نمونه:
نماز تراويح(1) که توسط خليفه دوم تاسيس شد و بنا به نقل بخاري، عمر با صراحت گفت: «چه بدعت خوبي است.» (2)
حضرت علي (علیه السلام) در زمان حکومت خويش به امام حسن(علیه السلام) دستور داد که مردم را از خواندن اين نماز مستحبي به جماعت ، جلوگيري کند ولي مردم همه فرياد در آوردند :
وا عمراه، وا عمراه،
به دنبال آن حضرت امير (علیهخ السلام) فرمود: «به آنان بگوييد به هر نحوي که مي خواهيد نماز بخواهيد!!»
آری وضعیت جامعه ی آن روز تا آن حد منحرف شده بود که امام شافعي در کتاب «الام» از وهب بن کيسان نقل مي کند که می گوید:
«تمام سنت و شريعت پيامبر گرامي حتي نماز هم تغيير يافته است»(3)
حسن بصري از علما وفقهاي بزرگ اهل سنت مي گويد:
«اگر صحابه پيامبر به ميان شما بيايد از اسلام شما جز اين که به طرف قبله مي ايستيد چيز ديگري مشاهده نخواهد کرد.»(4)
(1) نماز تراویح به نمازهایی گفته می شود که اهل سنت در شب‌های ماه رمضان به جماعت می‌خوانند. نماز تراویح بیست رکعت است و بعد از هر دو رکعت سلام داده می‌شود، که پس از هر چهار رکعت، استراحت (ترویحه) انجام می‌شود و از این رو آن را نماز تراویح مینامند.
(2) صحيح بخاري، ج1، ص342
(3) كتاب الام، ج1 ،ص208
(4) جامع بيان العلم ج2، ص244
